Κριτική βιβλίου “Everything is f*cked”

Μετά τη διθυραμβική κριτική που έγραψα για το πρώτο βιβλίο του Mark Manson, το “The subtle art of not giving a f*ck“, το πορτοκαλί βιβλίο που πραγματικά αγάπησα (παρά την μπόλικη βωμολοχία του), ήταν αναπόφευκτο να διαβάσω και το δεύτερο βιβλίο του, το “Everyrthing is f*cked“.

Περίμενα με ανυπομονησία να κυκλοφορήσει και στην Ελλάδα και χάρηκα όταν οι Εκδόσεις Έσοπτρον επικοινώνησαν μαζί μου για να μου το στείλουν. Όταν το έδειξα στα stories του Instagram, πολλοί φίλοι του blog ζήτησαν να ακούσουν τη γνώμη μου, αφού πολλά άτομα είχαν πήραν το πορτοκαλί βιβλίο του Manson μετά την ενθουσιώδη κριτική μου!

Για να κάνω μια τόσο μεγάλη εισαγωγή, ίσως υποψιάζεστε ότι το βιβλίο δε με συνεπήρε όσο το πρώτο -και θα σας πω γιατί, υπάρχει συγκεκριμένος λόγος. Υπό άλλες συνθήκες ίσως δε μιλούσα καθόλου γι’ αυτό, αλλά αφού αγάπησα τόσο το πρώτο βιβλίο, το δεύτερο άξιζε τουλάχιστον μια παρουσίαση από μένα και την οφείλω σε όσους την περιμένουν.

Έκδοση

Ας ξεκινήσουμε από τα θετικά. Το εξώφυλλο, η γραμματοσειρά, το όλο layout και η έκδοση είναι μια πάρα πολύ συνεπής συνέχεια του πρώτου βιβλίου. Σου τραβάει την προσοχή και σε οδηγεί αμέσως να το συνδέσεις με το “μεγαλύτερο” αδερφάκι του.

Το γνωστό ως πορτοκαλί βιβλίο "The subtle art of not giving a f*ck" στα αριστερά και το δεύτερο βιβλίο περί ου ο λόγος "Everything is f*cked"
Στα αριστερά, το πρώτο βιβλίο του Mark Manson, γνωστό ως ‘πορτοκαλί βιβλίο’, “The subtle art of not giving a f*ck” και στα δεξιά το δεύτερο βιβλίο, περί ου ο λόγος, “Everything is f*cked“.

Η μετάφραση είναι πολύ καλή. Αν και σε βιβλία με χιουμοριστικό περιεχόμενο έχω συχνά τον φόβο ότι το αστείο θα χαθεί στη μετάφραση, εδώ δε συνέβη. Το χιούμορ διατηρείται, αλλά και η όλη ροή του λόγου είναι πετυχημένη και δεν “ακούς” στο μυαλό σου τις προτάσεις στ’ αγγλικά, πράγμα που συμβαίνει -σε μένα τουλάχιστον -όταν η μετάφραση είναι μηχανική.

Επίσης, το γνωστό ύφος του Manson, το ότι ξεκινάει τον συλλογισμό του από ένα παράδειγμα που στην αρχή μοιάζει να μην οδηγεί πουθενά, αλλά στο τέλος το συνδέει με το συμπέρασμα στο οποίο θέλει να καταλήξει, παραμένουν σε αυτό το βιβλίο.

Βωμολοχία;

Αυτό μην το φοβάστε. Έχει αισθητά λιγότερες βρισιές σε σχέση με το πρώτο βιβλίο, αλλά θα έλεγα πως είναι και γενικότερα λίγες. Δε σου αποσπούν την προσοχή τόσο.

Βιβλιογραφική έρευνα

Το βιβλίο είναι πυκνογραμμένο και γεμάτο βιβλιογραφικές αναφορές, με 40 σελίδες βιβλιογραφίας και σημειώσεων στο τέλος. Τόσο που ένα μεγάλο μέρος του μου θύμισε διπλωματική εργασία! Φαίνεται ότι ο Manson έχει κάνει πάρα πολλή έρευνα για όσα λέει και έχει εντρυφήσει σε όσα διάβασε.

Περιεχόμενο

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε 2 ενότητες. Η πρώτη ονομάζεται “Ελπίδα” και η δεύτερη “Everything is f*cked”. 

1η ενότητα

Στην πρώτη ενότητα αναφέρεται στον Σκεπτόμενο και τον Συναισθηματικό Εγκέφαλο και στην Κλασική Αντίληψη, που αποδεχόμαστε χρόνια τώρα, το ότι οι άνθρωποι αποφασίζουν με βάση το τι πρέπει να κάνουν και όχι με βάση το τι θέλουν. Η Αντίληψη αυτή θέλει τον Σκεπτόμενο Εγκέφαλο να ελέγχει τον Συναισθηματικό και πάντα να αποφασίζουμε με βάση τη λογική, απαρνούμενοι τα συναισθήματά μας.

Στη συνέχεια, ο Manson αναδομεί και καταρρίπτει, με βάση αυτή τη θεωρία όλες τις θρησκείες και τις ιδεολογίες λέγοντας πως όλες τους κάπου χωλαίνουν με βάση τη λογική και για να καλύψουν τα κενό αυτό, επικαλούνται το συναίσθημα. Με αυτό τον τρόπο, αλλά και με το να δημιουργούν πόλωση και να ονομάζουν “εχθρούς” όσους δεν είναι μέσα σε αυτές, χειραγωγούν τους ανθρώπους. 

Η μόνη που αναγνωρίζει ο Manson είναι η επιστήμη, που έχει αποδείξεις για όλα όσα ισχυρίζεται. Οτιδήποτε πνευματικό, βασισμένο μόνο σε πίστη ή σε κάτι που είναι μεταφυσικό, υπερφυσικό, ανεξήγητο (όπως το λέει ο καθένας), το απορρίπτει.

Στο σημείο αυτό, δίνει -σκωπτικά φυσικά- “οδηγίες” για το πώς μπορεί να δημιουργήσει κανείς τη δική του θρησκεία και να βρει ακόλουθους που θα την υπακούν τυφλά (να δώσει ελπίδες στους απελπισμένους, να δημιουργήσει ένα τελετουργικό κλπ). 

Το σημείο που με ενόχλησε

Μέχρι εδώ όλα καλά, αν απουσίαζε το κομμάτι όπου χλευάζει τον Χριστιανισμό -και όλες τις άλλες θρησκείες, αλλά αναφέρεται περισσότερο σε αυτόν που τον γνωρίζει πιο καλά- και συγκεκριμένα στη Θεία Λειτουργία με βλάσφημο τρόπο.

Δεν έχω πρόβλημα να διαβάζω τη μελέτη και την επιχειρηματολογία κάποιου για τη δική του οπτική απέναντι στον κόσμο, με φιλοσοφική χροιά. Ως εδώ δε θα με ενοχλούσε τίποτα, αν απλώς εξέθετε τις απόψεις του. Όταν όμως προσπαθεί να τις ενισχύσει κοροϊδεύοντας κάτι που κάποιος άλλος σέβεται, δεν μπορώ να το παραβλέψω.

Μπορεί αυτό το σημείο να περάσει απαρατήρητο από κάποιον που δεν πιστεύει στον Θεό ή που δεν πιστεύει γενικά. Εμένα προσωπικά ένιωσα να με προσβάλλει.

Νόμιζα ότι στο 2020 τα είχαμε ξεπεράσει αυτά και δεν κοροϊδεύαμε αυτά που κάποιοι άνθρωποι θεωρούν ιερά. Ο καθένας μπορεί να επιχειρηματολογήσει υπέρ της άποψής του (και ο συγγραφέας το κάνει με σφιχτοδεμένο λόγο όπως είπα), όμως πρέπει να ξέρει πού να σταματήσει. Στο να εκθέσει τα επιχειρήματα και την έρευνά του χωρίς να περάσει τις κόκκινες γραμμές του σεβασμού. Και από εκεί και πέρα ο ακροατής να κρίνει αν θα υιοθετήσει την άποψη που διαβάζει.

Το περίεργο είναι ότι, παρόλο που οι απόψεις του ακούγονται μηδενιστικές, λίγο παρακάτω αναφέρει ότι αυτά τα ανεξήγητα που κάνουν κάποιοι για την πίστη τους, αποτελούν κατά έναν παράξενο τρόπο, παράδειγμα έμπνευσης! Δεν είναι σαφές τελικά αν αναγνωρίζει το ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν μια άλλη πίστη σε κάτι άλλο, πέρα από τα απτά πράγματα αυτού του κόσμου. 

With that being said, δεν ξέρω γιατί διάλεξε να ονομάσει “Ελπίδα” μια ενότητα που ξεκάθαρα σου αφαιρεί όποια ελπίδα μπορεί να έχεις για τη ζωή, βασισμένη σε κάτι υπερφυσικό. Οκ, προφανώς έτσι το βλέπει.

2η ενότητα

Η δεύτερη ενότητα είναι λιγότερο “φορτισμένη”. Η δεύτερη ενότητα ήταν πραγματικά το όμορφο κομμάτι του βιβλίου. Και πάλι κάνοντας αναφορές σε φιλοσόφους όπως ο Καντ, εστιάζει σε ωραία συμπεράσματα. Μου θύμισε τα όμορφα πράγματα που έλεγε στο πρώτο βιβλίο του και με έκανε να το αγαπήσω! Τα αρχέτυπα και τα παναθρώπινα μηνύματα που έδινε για το πώς όλοι βοηθάμε τον κόσμο αν γίνουμε καλύτεροι και δε σκεφτόμαστε μόνο την πάρτη μας.

Μιλάει για τον πόνο, για το πώς το να προσπαθούμε να τον αποφύγουμε τελικά μας κάνει να πονάμε περισσότερο και το πώς αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να διαμορφώσουμε τις αξίες μας.

Καταλήγει στο πώς πιστεύει ότι θα είναι το μέλλον της ανθρωπότητας και πολλές προβλέψεις του έχουν ενδιαφέρον να τις ακούσεις.

Γενικά

Δεν αγάπησα το βιβλίο όπως το πρώτο. Η προσβολή που ένιωσα στην πρώτη ενότητα κυριάρχησε και δεν απόλαυσα όσο θα της άξιζε τη δεύτερη. Η τελική εικόνα που μου έμεινε δεν ήταν θετική.

Αναγνωρίζω την έρευνα και τη βιβλιογραφική μελέτη που έχει κάνει ο Manson και ειδικά η πρώτη ενότητα του βιβλίου θα φανεί ενδιαφέρουσα σε όποιον ψάχνεται σε φιλοσοφικό επίπεδο με όλα αυτά.

Το σημείο του χλευασμού που ανέφερα ήταν ευαίσθητο. Έμοιαζε σαν να “χρησιμοποίησε” την προσοχή μου, που στράφηκε πάνω του με το 1ο βιβλίο του, και βρήκε την ευκαιρία να με κοροϊδέψει γι’ αυτά που πιστεύω. Αν δε σας πειράζει αυτό, θα διαβάσετε ευχάριστα και την πρώτη ενότητα. 

Η δεύτερη ενότητα, από την άλλη, είχε ωραία σημεία, ωραία μαθήματα και μηνύματα να πάρει κανείς, σαν αυτά του πρώτου βιβλίου και πάντα με το γνωστό χιούμορ του Manson.

Εσείς έχετε διαβάσει το βιβλίο; Πιστεύετε ότι θα σας ενοχλούσε κάτι τέτοιο αν το διαβάζατε κάπου, όπως ενόχλησε εμένα;

Μαρία

Ευχαριστώ τις Εκδόσεις Έσοπτρον όχι μόνο για το αντίτυπο, αλλά και για την ελευθερία που μου δίνουν πάντα να γράφω με ειλικρίνεια τις απόψεις μου στην κριτική μου.

Η ανάρτηση περιέχει affiliate links, όπως αναφέρεται στους Όρους Χρήσης.
Αυτό, με άλλα λόγια, σημαίνει ότι για κάθε αγορά που γίνεται μέσω αυτών των συνδέσμων, λαμβάνω ένα μικρό ποσοστό, χωρίς να αυξάνεται η τελική τιμή για τον αγοραστή. Φυσικά, δεν είστε υποχρεωμένοι σε καμία περίπτωση να τα χρησιμοποιήσετε! Σας ευχαριστώ που υποστηρίζετε τη δουλειά μου!

8 Comments

  1. Αλίκη 31/01/2020 at 14:07

    Ο χλευασμός στην θρησκεία μου είναι ένας από τους βασικούς, αν όχι ο βασικότερος, λόγος να μη μου αρέσει ακόμα κι ένα κατά τ’ άλλα καλογραμμένο βιβλίο. Και γενικά δεν είμαι άνθρωπος που δεν δέχεται να ακούσει την οπτική του άλλου, είτε σε βιβλίο είτε ζωντανά, και με ενδιαφέρει και θα ακούσω και θα συζητήσω και θα προσπαθήσω να το δω και από την πλευρά του για να καταλάβω τον τρόπο που σκέφτεται. Αν όμως περνάμε στο να κοροϊδεύουμε τον άλλο επειδή σκέφτεται διαφορετικά, δε διαφέρουμε σε τίποτα στην ουσία από body shaming, ρατσισμό για φυλετικά ή θέματα σεξουαλικών προτιμήσεων, πραγματικά καμία απολύτως διαφορά.

    Reply
    1. Μαρία 31/01/2020 at 14:31

      Κι εγώ το ίδιο, Αλίκη. Και μου έκανε εντύπωση που πέρασε τη φάση της επιμέλειας αυτό το σημείο, ενώ υπάρχει όλο αυτό το κίνημα της διαφορετικότητας πλέον.

      Reply
  2. Ελένη 31/01/2020 at 15:00

    Άρτια, κατατοπιστική και σαφέστατη η κριτική σου, Μαρία. Αυτομάτως παραθέτεις μία “χαρτογράφηση” τού αναγνώσματος, ώστε να διαλέξει ο επικείμενος αναγνώστης αν τον ενδιαφέρει το βιβλίο ή όχι. Προσωπικά, συνήθως, τα βιβλία που μου δημιουργούν τέτοιο αρνητικό συναίσθημα από την αρχή τους, δεν μου δίνουν λόγο να τα τελειώσω. Καταλαβαίνω τι θέλει να πει ο συγγραφέας και δεν μπαίνω στη διαδικασία.. Μένουν μαζί μισοδιαβασμένα.

    Reply
    1. Μαρία 31/01/2020 at 16:35

      Ευχαριστώ, Ελένη! Ίσως το άφηνα κι εγώ, αλλά είχα αγαπήσει το πρώτο και ήθελα να του δώσω μια ευκαιρία.

      Reply
  3. Κασσιανη 31/01/2020 at 17:23

    Πολύ καλή κριτική, αλλά νομίζω ότι δεν θα έμπαινα στον κόπο να το διαβάσω λόγω του χλευασμού του πρώτου κεφαλαίου. Θα μου χάλαγε οποιοδήποτε θετικό διάβαζα στην συνέχεια, ειναι λίγο όπως με τους ανθρώπους που γνωρίζεις και ενώ τους συμπαθείς πολύ ξαφνικά λένε κάτι που σε ενοχλεί τόσο πολύ που δεν μπορείς να το «ξεακουσεις». Πιστεύω στην ελευθερία γνώμης, αλλά δυστυχώς το να θεωρείται ελευθερία η κοροϊδία στα πιστεύω του άλλου, δεν ειναι αποδεκτό. Ευχαριστούμε και πάλι για την όμορφη κριτική!

    Reply
    1. Μαρία 31/01/2020 at 17:26

      Το ίδιο ένιωσα κι εγώ, όπως γνωρίζω κάποιον που συμπαθώ και μετά βλέπω ότι μιλάει έτσι για κάτι που σέβομαι. Μέχρι το σημείο της κοροϊδίας, διάβαζα ένα πραγματικά μελετημένο βιβλίο, με επιχειρήματα και ροή λόγου. Όμως σε εκείνο το σημείο εξεπλάγην! Σε ευχαριστώ κι εγώ Κασσιανή!

      Reply
  4. Γεωργία 31/01/2020 at 17:30

    Κι εμένα με ενοχλεί η κοροιδία, σε οτιδήποτε κι αν είναι, αν πιστεύω ή οχι. Δεν μπορώ να είναι απόλυτος ο αλλος.

    Reply
    1. Μαρία 31/01/2020 at 17:36

      Συμφωνώ, πστεύω ότι η κοροϊδία είναι ένας τρόπος να “χάσεις το δίκιο σου!”

      Reply

Leave A Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.